Vitamine D is een vetoplosbare vitamine die door het lichaam zelf aangemaakt wordt onder de invloed van zonlicht. Daarnaast kan het door je lichaam opgenomen worden met de juiste voeding. Deze vitamine speelt een belangrijke rol in je lichaam. Het zorgt voor sterke tanden, spieren en botten en heeft nog tal van andere belangrijke functies. Een tekort aan deze vitamine heeft dan ook grote gevolgen. Waarom is deze vitamine zo belangrijk en hoe herken je een tekort? We vertellen je alles wat je moet weten!
Waarom is vitamine D zo belangrijk voor je lichaam?
Je weet vast wel dat elke vitamine zo zijn eigen belangrijke rol speelt in je lichaam. Vitamine D speelt vooral een belangrijke rol voor je huid, botten en haar. Het maakt je botten sterker, omdat calcium beter opgenomen wordt. In samenwerking met calcium kan het dus botverlies beperken en het risico op botbreuken verkleinen. Maar deze vitamine is nog om tal van andere redenen onmisbaar.
Positieve invloed op de spierfunctie
De vitamine beïnvloedt op een positieve manier je spierfunctie. Dat wil zeggen dat er bij een tekort spierzwakte kan optreden. Ook zou je last kunnen krijgen van spierkrampen. Het is dus een belangrijke vitamine voor de opbouw en het onderhoud van je spieren. Zoals je al weet is ook je hart een spier. Een tekort aan deze vitamine zou dus gevaarlijke gevolgen kunnen hebben.
Versterkt je immuunsysteem
De vitamine speelt ook een rol in het immuunsysteem. De omzetting van de actieve vorm van vitamine D zorgt in de witte bloedcellen voor cellulaire immuniteit. Hierbij wordt een antimicrobieel eiwit geproduceerd dat bacteriën onschadelijk maakt. De rol van deze vitamine op onze weerstand wordt op dit moment nog verder onderzocht, dus deze zou nog belangrijker kunnen zijn dan in de eerste instantie gedacht werd. Voel jij je futloos en moe? Dan kan een goede portie vitamine D je er weer bovenop helpen!
Positieve werking op de alvleesklier
Vitamine D speelt mogelijk een rol in het ontstaan van diabetes type 1. Uit onderzoek bleek dat mensen uit zuidelijke landen (met veel zonlicht), minder te kampen hadden met deze vorm van diabetes. Daarnaast laten de onderzoeken een verband zien tussen een tekort aan vitamine D en een verhoogde kans op het ontstaan van diabetes type 2. Dat zou komen door een verhoogd glucosegehalte van het bloed. Door voldoende van deze vitamine binnen te krijgen verlaag je dus je risico op diabetes!
Verbetert de hersenfunctie
Volgens bepaalde studies zou er een verband bestaan tussen een vitamine D-tekort en de werking op de hersenfunctie. Dat zou voornamelijk komen omdat een tekort aan deze vitamine het serotoninegehalte zou verlagen. Een verlaagd serotoninegehalte kan onder andere leiden tot het ontstaan van depressie. Dat is ook de reden waarom mensen vaak last hebben van neerslachtige gevoelens tijdens de winter!
Kankerpreventie
Deze vitamine reguleert de celdifferentiatie en celproliferatie. Hierdoor heeft het een preventieve werking op kanker. Verschillende kankersoorten beginnen met ontstekingen en vitamine D helpt ontstekingen te voorkomen. Er werd reeds een grootschalig onderzoek gedaan naar de invloed van deze vitamine op het voorkomen van colonkanker. Uit dat onderzoek bleek dat er inderdaad een verband zou zijn tussen vitamine D en het ontstaan van colonkanker (en andere kankers, zoals prostaat- en borstkanker).
Hoe ontstaat een vitamine D tekort?
Zoals je kan zien is het dus erg belangrijk dat je voldoende van deze vitamine binnenkrijgt. Een tekort aan deze vitamine kan heel wat lichamelijke en psychische klachten veroorzaken. Maar hoe ontstaat een vitamine D-tekort precies?
Je lichaam maakt voor 90% deze vitamine aan door blootstelling aan zonlicht. Een tekort wordt dus vrijwel altijd veroorzaakt door een tekort aan zonlicht. Dat kan het geval zijn wanneer je te weinig buitenkomt of als je je huid teveel met kleding bedekt. Natuurlijk is ook voeding een manier om aan deze vitamine te geraken. Deze vitamine vind je voornamelijk terug in vissoorten en vaak wordt het toegevoegd aan bak- en braadproducten. Als je deze voedingsmiddelen te weinig eet, dan kan je ook een tekort oplopen maar de kans is klein. De grootste oorzaak van een tekort aan deze vitamine is tekort aan zonlicht.
Vitamine D tekort? Dit zijn de symptomen!
Een vitamine D-tekort kan nare gevolgen hebben voor je lichamelijk en psychisch welzijn. Misschien heb jij de laatste tijd enkele vervelende klachten, maar kan je hier de oorzaak niet van achterhalen? Als je het vermoeden hebt dat je deze vitaminne tekort komt, dan is het handig om de symptomen te kennen. Zo kan je je problemen aanpakken. De meest voorkomende symptomen zijn:
- Spierpijn
- Spierzwakte
- Gewrichtspijn
- Terugkerende botbreuken
- Vermoeidheid
- Depressieve gevoelens
Deze symptomen kunnen wijzen op een vitamine D-tekort. Het verband van vitamine D-tekort op je psychische welzijn is nog volop in onderzoek, maar vaak worden deze psychische klachten teruggevonden bij mensen die te maken hebben met een tekort. Als je merkt dat je één of meerdere van deze symptomen hebt, dan is het verstandig om dit te laten onderzoeken door je dokter. Ga niet zomaar supplementen nemen. Het is belangrijk om zeker te weten dat er niets anders gaande is, want een teveel aan deze vitamine is ook niet goed.
Goed om weten: sommige bevolkingsgroepen hebben een groter risico op een tekort en kunnen het best dagelijkse supplementen innemen. Dat geldt bijvoorbeeld voor zwangere vrouwen, vrouwen die borstvoeding geven, kinderen van 0 tot 4 jaar, vrouwen vanaf 50, mannen vanaf 70 en personen met een getinte huidskleur. Als je dus deze symptomen hebt én tot de risicogroep behoort, dan is de kans op een tekort groter en ga je het best zo snel mogelijk naar je huisarts.
Hoe voorkom je een tekort?
Voorkomen is altijd beter dan te genezen. Zit jij de laatste tijd vaak binnen en vrees je voor een vitamine D-tekort? Dan is de beste manier om een tekort te voorkomen door dagelijks 15 tot 30 minuten buiten te komen. Het liefst tussen 11.00 uur en 15.00 uur, want dan is er het meeste zonlicht. Als dat voor de een of andere redenen voor jou niet mogelijk is, kan je zelf zoveel mogelijk van deze vitamine proberen op te nemen via je voeding en eventueel aan je dokter vragen of hij je supplementen kan voorschrijven.
Kan je ook te veel vitamine D binnenkrijgen?
Teveel van iets is nooit goed en dat geldt ook voor deze vitamine. Als je teveel vitamine D binnenkrijgt dan kunnen de gevolgen zelfs erg groot zijn. Zo kan er schade aan het hart, de nieren en/of de bloedvaten ontstaan. Ook veroorzaakt een teveel misselijkheid, verminderde eetlust, obstipatie en slapergheid. Probeer dus ook niet te overdrijven met de inname van deze vitamine. Gelukkig kan je niet zo snel een teveel oplopen.
Hoe komt je lichaam aan vitamine D?
Hoewel je lichaam deze vitamine voor het grootste deel aanmaakt door de invloed van ,zonlicht, kan je het ook uit je voeding halen. Deze vitamine wordt meestal gehaald uit voeding dat met vitamine D is verrijkt. Dat is meestal het geval bij ontbijtgranen, yoghurt, margarine, melk en brood. Je vindt het in beperkte maten ook terug in dierlijke producten, zoals vlees en zuivelproducten. Ook vissoorten bevatten een hoeveelheid van deze vitamine. Je vindt het vooral terug in vette vissoorten zoals makreel, zalm en paling.
Mensen die tot de risicogroep behoren, zoals jonge kinderen, ouderen en zwangere vrouwen, kunnen best extra supplementen nemen. De kans is groot dat zij niet voldoende van deze vitamine opnemen via de voeding en/of het zonlicht. Behoor jij tot de risicogroep? Vraag dan altijd eerst raad aan je dokter voordat je supplementen gaat nemen!
Wat is de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid?
De inname van deze vitamine is dus erg belangrijk, maar zowel een tekort als een teveel kunnen schadelijke gevolgen hebben. Daarom is het handig als je weet hoeveel je dagelijkse behoefte is.
Over het algemeen is voor iedereen een dosis van 10 microgram aangeraden, dit geldt ook voor kinderen van 0 tot en met 3, voor zwangere vrouwen en personen met een donkere huid. Mannen en vrouwen die ouder zijn dan 70 jaar moeten 20 microgram binnenkrijgen. De risicogroepen hebben evenveel van de vitamine nodig, maar zullen deze minder snel opnemen. Hierdoor kunnen zij het best extra supplementen nemen.